uganda protektorası ne demek?

Uganda Protektorası, Afrika kıtasının doğu kesiminde Büyük Britanya protektorası olarak 1894 ile 1962 yılları arasında Birleşik Krallık denetimindeki koloni bölgesi. Bölge günümüzde Uganda devletini oluşturmaktadır.

1893 yılında Britanya İmparatorluğu Doğu Afrika Şirketi'nin çoğunluğunu Buganda Krallığı'nın bulunduğu bölgenin yönetim haklarını Britanya hükûmetine devretmesi ile Britanya bölge üzerinde hâkimiyet kurmaya başlamıştır. 1894 yılında bölgede bulunan Buganda, Toro, Ankole, Busoga ve Bunyora krallıkları birleştirilerek Uganda Himaye Bölgesi oluşturan Britanya, bölge sınırlarını Buganda Krallığı'nı da aşarak söz konusu krallıkları da içerisine dâhil ederek günümüz Uganda topraklarına kadar genişletmiştir.1

1900 yılında Buganda Antlaşması ile bölgenin Büyük Britanya hâkimiyeti altına girmesi resmileştirilmiştir. Bu süreçte ülkenin güney kesiminde bulunan Buganda toprakları ticarî ve kültürel açıdan doğu Afrika'nın önemli yerleşim yerleri olarak geliştirilmiş, ticarî açıdan daha az öneme sahip olarak görülen kuzey kesimlerinde kalan bölgeler ise ihmâl edilmiştir.2

II. Dünya Savaşı'nın bitiminde Uganda'da tüm krallıkların dâhil olduğu bir yönetim oluşturmaya çalışan Britanya hükûmeti, bunda başarılı olamamıştır. Bölgenin bağımsızlığını elde etmesi yönünde taleplerin oluşması neticesinde bağımsızlık yanlısı partiler kurulmuş ve bu doğrultu da siyaset gerçekleştirilmiştir. Uganda 1961 yılında kendi kendine yönetme hakkı elde etmesinin ardından 9 Ekim 1962 yılında bağımsızlığını elde ederek Britanya'nın himaye bölgesine son vermiştir.3

Kaynakça

Orijinal kaynak: uganda protektorası. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. M. Wright, Buganda in the Heroic Age, (Oxford UP, 1971)

Kategoriler